Σύνδεσμοι Αστραγάλου: Διάστρεμμα – Ποδοκνημική Άρθρωση: Κάκωση

Τι είναι οι συνδεσμικές κακώσεις της ποδοκνημικής:

Οι συνδεσμικές κακώσεις της ποδοκνημικής αποτελούν την συχνότερη συνδεσμική κάκωση των αθλητών και γενικότερα των αθλουμένων. Οι συνδεσμικές αυτές κακώσεις είναι γνωστές ως «διαστρέμματα του αστραγάλου». Τα αθλήματα που συνήθως συμβαίνουν τέτοιοι τραυματισμοί είναι η καλαθοσφαίριση, το ποδόσφαιρο και ο στίβος.
Η αυξημένη συχνότητα με την οποία συμβαίνουν τα διαστρέμματα και η απουσία οστικής βλάβης (κάταγμα) μπορεί να οδηγήσει σε ελλιπή εκτίμηση της σοβαρότητας των κακώσεων αυτών. Η ελλιπής αυτή εκτίμηση ή και η λανθασμένη αντιμετώπιση ενός διαστρέμματος μπορεί να έχουν σαν αποτέλεσμα τη μόνιμη δυσλειτουργία των τραυματισμένων συνδέσμων και την εγκατάσταση αστάθειας της ποδοκνημικής άρθρωσης.

Ποιοι σύνδεσμοι τραυματίζονται;

Οι συνδεσμικές κακώσεις της ποδοκνημικής αφορούν είτε την έξω πλευρά είτε την έσω πλευρά της άρθρωσης..

Η έξω πλευρά της ποδοκνημικής τραυματίζεται με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα (85%) απ’ ότι η έσω πλευρά (15%). Στην έξω πλευρά συναντάμε τρεις συνδέσμους:  τον πρόσθιο περονο-αστραγαλικό, τον πτέρνο-περονιαίο και τον οπίσθιο – περονο-αστραγαλικό. Ο πλέον συχνά τραυματιζόμενος σύνδεσμος της έξω πλευράς είναι ο πρόσθιος περονο-αστραγαλικός σε ποσοστό 75%. Στην έσω πλευρά της ποδοκνημικής συναντάμε τον Δελτοειδή σύνδεσμο.

Πως αξιολογούνται οι συνδεσμικές κακώσεις;

Ο ορθοπαιδικός πρέπει να κάνει κλινική εξέταση, ακτινολογικό έλεγχο και σε κάποιες περιπτώσεις μαγνητική τομογραφία για να ολοκληρώσει τη διάγνωση και να ταξινομήσει την συνδεσμική βλάβη. Οι συνδεσμικές βλάβες ταξινομούνται σε 4 βαθμούς βαρύτητας.

Ο καθορισμός του βαθμού βαρύτητας δίδει τη δυνατότητα στον ορθοπαιδικό:

  1. να επιλέξει την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή (ακινητοποίηση ή όχι),
  2. να σχεδιάσει το πρόγραμμα αποκατάστασης και
  3. να καθορίσει το χρόνο επανένταξης σε αθλητικές δραστηριότητες.

Ο χρόνος επανένταξης είναι ανάλογος του βαθμού της συνδεσμικής κάκωσης:

Βαθμός Χρόνος αποκατάστασης
1ου 7 ημέρες
2ου 14 ημέρες
3ου 28 ημέρες
4ου 52 ημέρες

Πως αντιμετωπίζονται οι συνδεσμικές κακώσεις της ποδοκνημικής:

Η αποκατάσταση των οξέων συνδεσμικών κακώσεων της ποδοκνημικής χωρίζεται σε τέσσερις φάσεις: Η μετάβαση από τη μία φάση αποκατάστασης στην άλλη πραγματοποιείται με συγκεκριμένα κριτήρια που αξιολογεί ο ορθοπαιδικός σε συνεργασία με τον φυσικοθεραπευτή.

Η πρώτη φάση της αποκατάστασης αντιστοιχεί στην αιμορραγική και φλεγμονώδη φάση της διαδικασίας επούλωσης και συνίσταται στην εφαρμογή του πρωτοκόλλου Κ.Α.Π.Α. (κρύο – επίδεση – ανάπαυση – ανύψωση) για ένα 48ωρο. Μετά τις δύο ημέρες θα πρέπει να υπάρξει πλήρης ιατρική εκτίμηση του τραυματισμού και του βαθμού σοβαρότητας.

Η δεύτερη φάση της αποκατάστασης αντιστοιχεί στην δεύτερη φάση της διαδικασίας επούλωσης, την ινοβλαστική φάση (δημιουργία ουλώδους ιστού). Εφ’ όσον δεν ακινητοποιηθεί η ποδοκνημική ξεκινάμε με ασκήσεις εύρους κίνησης και στην συνέχεια διατάσεις που αφορούν τον γαστροκνήμιο και υποκνημίδιο.

Η τρίτη φάση της αποκατάστασης αντιστοιχεί επίσης στη δεύτερη φάση της διαδικασίας επούλωσης και χαρακτηρίζεται από δύο παραμέτρους. Η πρώτη παράμετρος αφορά την δύναμη και η δεύτερη παράμετρος είναι αυτή της ιδιοδεκτικότητας

Εφ’ όσον εκτελούνται διατάσεις χωρίς ενοχλήματα, περνάμε στην ενδυνάμωση της ποδοκνημικής με λάστιχο στην αρχή, με το βάρος του σώματος στη συνέχεια και ισοκινητικά αργότερα. Παράλληλα με την ενδυνάμωση, αποκαθιστούμε και την ιδιοδεκτικότητα και την ισορροπία.

Η τέταρτη φάση, η οποία αντιστοιχεί στην τρίτη φάση της διαδικασίας επουλώσεως (δημιουργία κολλαγόνου και ωρίμανση κολλαγόνου ιστού), σχεδιάζεται με σκοπό ο αθλητής να επανενταχθεί πλήρως στις προπονητικές δραστηριότητές του. Στο τελευταίο στάδιο αποκαταστάσεως ο αθλητής ή ο αθλούμενος εκτελεί αλτικές ασκήσεις με δύο ή ένα πόδι (αναπηδήσεις με σχοινάκι), δρομικές ασκήσεις, πλειομετρικές εάν απαιτεί το αγώνισμά του και επανεντάσσεται πλήρως στην προπόνησή του.

Αντιστοιχία φάσεων επούλωσης και αποκατάστασης:

Φάσεις επούλωσης Φάσεις αποκατάστασης
Αιμορραγική και φλεγμονώδης Κρυοθεραπεία, επίδεση, ανάπαυση, αναλγητική και αντιφλεγμονώδης αγωγή, ανύψωση για 48 ώρες
Δημιουργία ουλώδους ινοβλαστικού ιστού Πρώιμη κινητοποίησηΙσορροπία, ιδιοδεκτικότητα, ενδυνάμωση
Δημιουργία νέου κολλαγόνου ιστού και ωρίμανση ιστού Επανένταξη στο άθλημα ή στις προ του τραυματισμού δραστηριότητες

Οι χρόνιες συνδεσμικές βλάβες με εγκατεστημένη αστάθεια της ποδοκνημικής αντιμετωπίζονται χειρουργικά. Αρχικά πραγματοποιείται αρθροσκόπηση της ποδοκνημικής για έλεγχο συνυπαρχουσών χόνδρινων βλαβών του αστραγάλου. Οι χόνδρινες βλάβες αντιμετωπίζονται αρθροσκοπικά  ή αν το κρίνει ο χειρουργός και με ανοικτή επέμβαση (αρθροτομή). Τέλος, οι βλάβες των συνδέσμων αντιμετωπίζονται με ανοικτές επεμβάσεις και με τεχνικές που ποικίλουν αναλόγως της βαρύτητας αλλά και των προτιμήσεων του χειρουργού. Η πλέον απλή και διαδεδομένη μέθοδος αποκατάστασης της συνδεσμικής αστάθειας της ποδοκνημικής ονομάζεται Brostrom-Gould.

1

Αρθροσκόπηση της ποδοκνημικής άρθρωσης

2

Κατά την αρθροσκόπηση ελέγχονται και αντιμετωπίζονται τυχόν χόνδρινες βλάβες του αστραγάλου

3

Τεχνική Brostrom-Gould για την αποκατάσταση συνδεσμικής αστάθειας της ποδοκνημικής.