Tennis – Golfer’s Elbow: Φλεγμονή – Τενοντίτιδα Αγκώνα

Ανατομία και ορολογία

Ο αγκώνας αποτελεί άρθρωση που δημιουργείται από την συνένωση τριών οστών: του βραχιονίου, της ωλένης και της κερκίδας.  Το πλέον προεξέχον τμήμα του αγκώνα προς τα έξω αποτελεί προεξοχή του βραχιονίου οστού και ονομάζεται έξω επικόνδυλος. Κάτω από αυτόν βρίσκεται η κεφαλή της κερκίδας. Το πλέον προεξέχον τμήμα του αγκώνα προς τα έσω αποτελεί επίσης προεξοχή του βραχιονίου και ονομάζεται έσω επικόνδυλος. Κάτω από αυτόν ξεκινά η ωλένη.

Από τον έξω επικόνδυλο ξεκινούν οι μύς που προκαλούν έκταση στον καρπό (εκτείνοντες) ενώ από τον έσω επικόνδυλο οι μυς που προκαλούν κάμψη στον καρπό (καμπτήρες).

Η υπερβολική χρήση ή οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις των μυών αυτών μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή δηλαδή τενοντίτιδα στην περιοχή των επικονδύλων, δηλαδή έσω ή έξω επικονδυλίτιδα. Και επειδή η έξω επικονδυλίτιδα απαντάται συχνά σε αθλητές του τένις ονομάζεται και tennis elbow, ενώ η έσω επικονδυλίτιδα απαντάται συχνά σε αθλητές του γκολφ και ονομάζεται golfer’s elbow!

Γιατί προκαλείται

Η πιο συχνή έξω  επικονδυλίτιδα (tennis elbow) οφείλεται σε βλάβη ενός συγκεκριμένου μυ του αντιβραχίου. Ο βραχύς κερκιδικός εκτείνων του καρπού (ΒΚΕΚ) μυς βοηθά στη σταθεροποίηση του καρπού όταν ο αγκώνας είναι ευθεία. Όταν ο «ΒΚΕΚ» αποδυναμώνεται από υπερχρησία, δημιουργούνται μικροσκοπικές ρήξεις στον τένοντα που εκφύεται από τον πλευρικό κόνδυλο. Αυτό οδηγεί σε φλεγμονή και πόνο.

Ποιοι παθαίνουν επικονδυλίτιδες

Η επικονδυλίτιδα εκδηλώνεται συχνά στους αθλητές αλλά και σε πολλούς ανθρώπους που συμμετέχουν σε εργασίες ή ψυχαγωγικές δραστηριότητες που απαιτούν επαναλαμβανόμενη και έντονη χρήση των μυών του αντιβραχίου, όπως γραμματείς, ζωγράφοι, υδραυλικοί, ξυλουργοί, κομμώτριες, γκαρσόνια αλλά και αθλητές που χρησιμοποιούν τα χέρια τους όπως τενίστες και γκόλφερς.. Στα αθλήματα αυτά, η κακή τεχνική και ο ελλιπής εξοπλισμός μπορεί να είναι οι παράγοντες κινδύνου. Οι περισσότεροι ασθενείς με επικονδυλίτιδα είναι μεταξύ 30-50 ετών.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της επικονδυλιτίδας δηλαδή η τοπική ευαισθησία και ο πόνος αναπτύσσονται σταδιακά. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο πόνος αρχίζει ήπια και χειροτερεύει σε διάστημα εβδομάδων ή και μηνών. Αν ο ασθενής δεν δώσει ιδιαίτερη σημασία και συνεχίζει να καταπονεί την περιοχή μπορεί να μεταπέσει σε χρόνια φλεγμονή (χρόνια επικονδυλίτιδα) κατάσταση που δύσκολα θεραπεύεται με συντηρητικά μέσα.

Συντηρητική αντιμετώπιση

  1. Ανάπαυση. Το πρώτο βήμα για την θεραπεία είναι η ξεκούραση. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να σταματήσετε την συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες, ή σε βαριά εργασία, για μερικές εβδομάδες.
  2. Φαρμακευτική αγωγή. Η χρήγηση παυσιπόνων κα αντιφλεγμονωδών μετριάζει τη φλεγμονώδη αντίδραση στην οξεία επικονδυλίτιδα και ανακουφίζει τον ασθενή.
  3. Φυσικοθεραπεία. Ο ορθοπαιδικός μπορεί να υποδείξει στον ασθενή μερικές ασκήσεις που σε συνδυασμό με μαλάξεις και παγοθεραπεία να πετύχουν ένα επιθυμητό αποτέλεσμα. Διαφορετικά πρέπει να αναλάβει ο φυσικοθεραπευτής. Ο φυσικοθεραπευτής με ειδικά μηχανήματα μπορεί να βοηθήσει σε μείωση του πόνου. Υπέρηχοι, πάγος, μασάζ ή μυϊκή τόνωση είναι τεχνικές για τη βελτίωση επούλωσης των μυών.
  4. Νάρθηκες. Η ζώνες γύρω από το αντιβράχιο δεν φαίνεται να προκαλούν ανακούφιση. Αντίθετα οι νάρθηκες ακινητοποίησης του καρπού ακινητοποιούν του εμπλεκόμενους μύες και αποσυμπιέζουν την πάσχουσα περιοχή. Επίσης, ειδικοί ιμάντες για το αντιβράχιο μπορούν να ανακουφίσουμε τα συμπτώματα ξεκουράζοντας τους μύες και τους τένοντες.
  5. Ενέσεις στεροειδών. Η έγχυση κορτιζόνης δεν θεραπεύει αλλά ανακουφίζει σε μια οξεία φάση που ο ασθενής πονά πολύ. Πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν η πιθανότητα περαιτέρω εκφύλισης και ρήξης του τένοντα σε περίπτωση πολλαπλών επαναλαμβανόμενων εγχύσεων κορτιζόνης.
  6. Εγχύσεις αυξητικών παραγόντων. Η έγχυση αυξητικών παραγόντων (PRPs) δεν φαίνεται να έχει κανένα θεραπευτικό όφελος σε χρόνιες επικονδυλίτιδες. Αντίθετα σε οξείες επικονδυλίτιδες οι 2-3 επαναλαμβανόμενες δόσεις μπορεί να έχουν αντιφλεγμονώδη και θεραπευτική δράση.
  7. Έγχυση αυτόλογου αίματος. Η απλή και ανέξοδη αυτή τεχνική περιλαμβάνει την τοπική έγχυση φλεβικού αίματος που έχει ληφθεί από τον ίδιο το ασθενή και ακολουθεί ακινητοποίηση του καρπού (και όχι του αγκώνα)για δύο εβδομάδες. Τα αποτελέσματα είναι ικανοποιητικά σε οξείες ή και λιγότερο χρόνιες επικονδυλίτιδες.
  8. Υπέρηχοι. Τα ηχητικά κύματα και τα κρουστικά υπέρηχα (shock wave therapy) δημιουργούν μικροτραύματα και υπεραιμία που προωθούν τις φυσικές διεργασίες επούλωσης.

Χειρουργική αντιμετώπιση

Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν μετά από 6 περίπου μήνες, και παρά τη συντηρητική αντιμετώπιση, η χειρουργική επέμβαση είναι το επόμενο και τελικό βήμα. Η χειρουργική επέμβαση για την έξω και την έσω επικονδυλίτιδα περιλαμβάνει την αφαίρεση των εκφυλιστικών και ουλωδών στοιχείων από τους τένοντες και την χαλάρωσή τους από την έκφυσή τους από τον αντίστοιχο επικόνδυλο. Μετά την επέμβαση ο ασθενής ακολουθεί ένα πολύ σύντομο πρόγραμμα αποθεραπείας με κινησιοθεραπεία.