Χειρουργείο Συρραφής Μηνίσκου & Μερική Μηνισκεκτομή
Οι μηνίσκοι (ο έσω και ο έξω) είναι ημισεληνοειδείς δομές κολλαγόνου που σαν μαξιλαράκια παρεμβάλλονται μεταξύ μηρού και κνήμης. Παίζουν πρωταρχικό ρόλο στη σταθερότητα του γόνατος, στην κατανομή των φορτίων και την εξομάλυνση των αρθρικών επιφανειών. Οι μηνίσκοι συμβάλουν στην ομαλή λειτουργία και γενικότερα στην υγεία του γόνατος. Σε περιπτώσεις ανεπάρκειάς τους αναπτύσσεται οστεοαρθρίτιδα των γονάτων. Επομένως τόσο οι οξείες όσο και οι χρόνιες ρήξεις των μηνίσκων πρέπει να αντιμετωπίζονται χειρουργικά, καθιστώντας την αποκατάσταση μηνίσκου κρίσιμο μέρος της ορθοπεδικής φροντίδας.
Αποκατάσταση Μηνίσκου: Συμπτώματα και Αίτια της Ρήξης
Η ρήξη μηνίσκου μπορεί να συμβεί μετά από βίαιη στροφική κάκωση (οξεία ρήξη) ή να είναι αποτέλεσμα εκφυλιστικών αλλοιώσεων που προκύπτουν με την πάροδο του χρόνου. Για το λόγο αυτό, η πάθηση εμφανίζεται συχνότερα σε αθλητές κατά τη διάρκεια αθλημάτων ή σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας μετά από μία απότομη κίνηση.
Τα βασικά συμπτώματα που προδίδουν την ύπαρξη ρήξης είναι:
- Πόνος στην έσω ή έξω πλευρά του γόνατος
- Οίδημα και αίσθημα αστάθειας
- «Μπλοκάρισμα» της άρθρωσης (ιδιαίτερα σε ρήξη τύπου «λαβής κάδου»)
Η διάγνωση πρέπει να πραγματοποιείται από έμπειρο Ορθοπεδικό Χειρουργό ύστερα από φυσική εξέταση και μαγνητική τομογραφία. Η αντιμετώπιση της ρήξης θα εξαρτηθεί από την έκταση και το είδος της ρήξης του μηνίσκου.
Πώς γίνεται η αποκατάσταση μηνίσκου αρθροσκοπικά;
Η αρθροσκόπηση αποτελεί την πλέον σύγχρονη ελάχιστα επεμβατική μέθοδο που εφαρμόζεται τόσο για τη διάγνωση όσο και για τη θεραπεία των ενδαρθρικών παθήσεων. Συγκεκριμένα, η επέμβαση, πραγματοποιείται μέσω δύο μικροσκοπικών τομών 4-5 χιλιοστών, από τις οποίες εισάγεται η κάμερα και ειδικά μικροεργαλεία.
Με την εξέλιξη των αρθροσκοπικών τεχνικών και εργαλείων μπορούν εύκολα και γρήγορα να πραγματοποιηθούν:
- Μερική μηνισκεκτομή, αν πρόκειται για ρήξη μικρού τμήματος ενός μηνίσκου
- Συρραφή του μηνίσκου με ειδικά σχεδιασμένα ράμματα, αν πρόκειται για εκτεταμένη ρήξη αυτού. (Εικόνα 1)
Αποκατάσταση Μηνίσκου με Αρθροσκόπηση: Ποια τα Πλεονεκτήματα;
Η αρθροσκοπική μέθοδος επιλέγεται πλέον έναντι της παραδοσιακής ανοιχτής επέμβασης, καθώς προσφέρει:
- Ελάχιστο τραυματισμό
- Μικρότερο μετεγχειρητικό πόνο
- Πολύ ταχύτερη ανάρρωση
- Χαμηλότερο κίνδυνο επιπλοκών
- Άμεση επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες
Τι πρέπει να προσέχω μετά το χειρουργείο για την αποκατάσταση μηνίσκου;
Μετά την αρθροσκόπηση, δίνονται συγκεκριμένες οδηγίες στον ασθενή για την σωστή αποκατάσταση του γόνατος. Δεν απαιτείται νοσηλεία, επομένως, ο ασθενής μπορεί να αποχωρήσει την ίδια ημέρα. Σημαντικό ρόλο όμως για την αποκατάσταση έχει το ειδικό πρόγραμμα φυσικοθεραπείας που διαμορφώνεται σύμφωνα με τις ανάγκες του ασθενή.
Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι η πλήρης αποκατάσταση εξαρτάται και από το είδος της επέμβασης. Ειδικότερα, η μερική μηνισκεκτομή επιτρέπει την επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες εντός μερικών εβδομάδων. Αντίθετα, η πλήρης αντικατάσταση του μηνίσκου με συνθετικό ή αλλομόσχευμα απαιτεί μεγαλύτερο διάστημα αποκατάστασης.
Πότε είναι αναγκαία η αντικατάσταση του μηνίσκου;
Τι γίνεται όμως στις περιπτώσεις που μια μεγάλη ρήξη μηνίσκου δεν είναι δυνατό να συρραφτεί ή ένας ολόκληρος μηνίσκος έχει καταστραφεί; Πρέπει να μείνει η άρθρωση χωρίς μηνίσκο;
Σαφώς όχι, αφού η αφαίρεση μεγάλου τμήματος μηνίσκου και πολύ περισσότερο ολόκληρου του μηνίσκου οδηγεί, όπως προαναφέρθηκε, σε ανάπτυξη αρθρίτιδας. Στην Ελλάδα, ο αριθμός των αρθροσκοπικών μηνισκεκτομών ανέρχεται στις 7.000-8.000 ανά έτος. Καταλαβαίνουμε λοιπόν σε πόσο μεγάλο αριθμό ασθενών, που οι πλειοψηφία του είναι νέοι και δραστήριοι, μπορεί να αναπτυχθεί πρώιμη οστεοαρθρίτιδα.
Σήμερα, για την πρόληψη της επιπλοκής της οστεοαρθρίτιδας μετά από μηνισκεκτομή, ο Ορθοπεδικός Ιωάννης Τριανταφυλλόπουλος εφαρμόζει τεχνικές μερικής ή ολικής αντικατάστασης μηνίσκων με τους πλέον εξελιγμένους και πιστοποιημένους τρόπους:
Τοποθέτηση συνθετικών μηνίσκων.
Στην θέση του κατεστραμμένου τμήματος ή ολόκληρου του μηνίσκου εισάγεται ένα συνθετικό ικρίωμα με βάση το οποίο θα αναπτυχθεί με το χρόνο νέος μηνισκικός ιστός. Η επέμβαση πραγματοποιείται αρθροσκοπικά και ο ασθενής φεύγει από το νοσοκομείο την ίδια ημέρα. Οι περισσότεροι ασθενείς του κου Τριανταφυλλόπουλου έχουν ήδη κλείσει 5 έτη παρακολούθησης με ικανοποιητικά αποτελέσματα. Οι συνθετικοί αυτοί μηνίσκοι είναι πορώδεις, προοδευτικά απορροφήσιμοι, με σχήμα που μιμείται αυτό του φυσιολογικού μηνίσκου. Παρουσιάζουν ικανή μηχανική αντοχή στα πρώιμα στάδια εμφύτευσης, διαμορφώνονται σε μέγεθος ίσο με αυτό που αφαιρέθηκε και βοηθούν την αναγέννηση του μηνίσκου με ιδιότητες ίδιες με τον φυσιολογικό. (Εικόνα 2)
Μεταμόσχευση αλλομοσχεύματος μηνίσκου.
Ο κος Τριανταφυλλόπουλος πραγματοποιεί πρωτοποριακές αρθροσκοπικές επεμβάσεις μεταμόσχευσης αλλομοσχευμάτων ολόκληρων μηνίσκων. Οι μηνίσκοι προέρχονται από ιστικές τράπεζες μοσχευμάτων των ΗΠΑ ή της Ευρώπης και πληρούν όλους του κανόνες ασφαλείας για την αποφυγή μετάδοσης νοσημάτων. Τα αλλομοσχεύματα μηνίσκων επιλέγονται ώστε να ταιριάζουν απόλυτα στην ανατομία του γόνατος. Στο Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ ήδη έχουν πραγματοποιηθεί μεταμοσχεύσεις μηνίσκων από τον κο Τριανταφυλλόπουλο με ενθαρρυντικά άμεσα αποτελέσματα, ενώ αναμένονται τα μακροχρόνια αποτελέσματα όσον αφορά την ποιότητα ζωής και την αναστολή της εξέλιξης της αρθρίτιδας. (Εικόνα 3)
Εικόνα 1. Αρθροσκοπική τεχνική συρραφής μηνίσκου
Εικόνα 2. Συνθετικός μηνίσκος που διαμορφώνεται ώστε να έχει απόλυτη ανατομική εφαρμογή στη θέση του κατεστραμμένου.
Εικόνα 3. Αλλομόσχευμα μηνίσκου που παραγγέλνεται σε Τράπεζα Ιστικών Μοσχευμάτων και τοποθετείται στη θέση ενός πλήρως κατεστραμμένου μηνίσκου.
Ορθοπεδικός Χειρουργός Ιωάννης Τριανταφυλλόπουλος
Ο κ. Ιωάννης Τριανταφυλλόπουλος είναι Διευθυντής της Ε’ Ορθοπεδικής Κλινικής του Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ, Υπεύθυνος του Ιατρικού Επιτελείου της ΚΑΕ Παναθηναϊκός, Επίκουρος Καθηγητής Ορθοπαιδικής του ΕΚΠΑ και μέλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ορθοπαιδικής και Τραυματολογίας (FEBOT). Διαθέτει πολυετή εμπειρία στην αντιμετώπιση αθλητικών κακώσεων, ενώ έχει εκπαιδευτεί και εργαστεί σε πανεπιστημιακά κέντρα των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας.
Επιπλέον, διαθέτει εξειδίκευση στην αρθροσκοπική χειρουργική και εφαρμόζει τις πλέον καινοτόμες τεχνικές μερικής ή ολικής αντικατάστασης μηνίσκου, με στόχο την πρόληψη της αρθρίτιδας μετά από μηνισκεκτομή.
Η ρήξη μηνίσκου είναι από τους πιο κοινούς αθλητικούς τραυματισμούς στο γόνατο, αλλά απαιτεί εξειδίκευση και πολυετή εμπειρία για να αποκατασταθεί σωστά η άρθρωση του γόνατος. Εάν αντιμετωπίζετε συμπτώματα ρήξης μηνίσκου, επικοινωνήστε με τον Ορθοπεδικό Χειρουργό κ. Τριανταφυλλόπουλο, που προσφέρει εξατομικευμένες λύσεις για την αποκατάσταση της λειτουργίας του γόνατος και την πρόληψη μακροχρόνιων επιπλοκών.