Τι είναι η χονδροπάθεια;

Η χονδροπάθεια (ή χονδρομαλάκυνση) χαρακτηρίζεται από μαλάκυνση και ρωγμές του χόνδρου των αρθρώσεών μας. Αποτελεί συχνό αίτιο πόνου και αναπηρίας στους εφήβους και νέους ενήλικες. Εμφανίζεται κυρίως στα γόνατα όπου προσβάλει τον χόνδρο της επιγονατίδας και, κατά δεύτερο λόγο, το χόνδρο του μηρού. Ο χόνδρος της κνήμης δεν είναι εύκολο να φθαρεί, γιατί προστατεύεται από τους δύο μηνίσκους. Ωστόσο, αν φθαρούν ή αφαιρεθούν, οδηγούν σε φθορά του παρακείμενου χόνδρου.

Μερικά επιδημιολογικά στοιχεία

Η χονδροπάθειας εκδηλώνεται στην ηλικιακή ομάδα 15-40 ετών. Προσβάλλει περισσότερο τις γυναίκες από τους άνδρες, σε αναλογία 3:1. Η χονδροπάθεια είναι επαγγελματική πάθηση, αφού εμφανίζεται σε άτομα πού καταπονούν τα γόνατα σε γονατιστή θέση ή ανεβοκατεβαίνουν συνέχεια σκάλες, όπως:

• τεχνίτες πλακιδίων και μαρμάρων
• υδραυλικοί και ηλεκτρολόγοι
• τεχνίτες αυτοκινήτων
• κτηνοτρόφοι
• καθαρίστριες
• κληρικοί
• οδηγοί φορτηγών και ταξί
• άτομα με έντονη καθιστική- γραφειακή εργασία και γενικά όσοι καταπονούν τα γόνατα με πίεση στο έδαφος ή με μεγάλες κάμψεις αυτών.

Αποτελεί όμως και πολύ συχνή αθλητική πάθηση όταν οι αθλητές εκτελούν επαναλαμβανόμενες κάμψεις των γονάτων σε γωνία μεγαλύτερη της γωνίας κάμψης βαδίσεως (30 μοίρες), όπως:

• αθλητές στίβου (άλτες, εμπόδια)
• αθλητές γυμναστηρίου
• ορειβάτες (ιδίως στο κατέβασμα τού βουνού)
• αθλητές πολεμικών τεχνών
• ποδηλάτες
• χορευτές

Που οφείλεται η χονδροπάθεια;

Η χονδροπάθεια είναι πολυπαραγοντική πάθηση και εμφανίζεται όταν συνδυάζονται πολλαπλά αίτια, όπως:

• τραυματισμός
• επαναλαμβανόμενες μικροκαταπονήσεις και χρόνιες φορτίσεις του αρθρικού χόνδρου
• επάγγελμα ή άθληση
• παχυσαρκία
• κατασκευαστικές ανωμαλίες του γόνατος
• εσωτερικοί παράγοντες γενετικής προδιάθεσης, όπως η μαλακή σύσταση του αρθρικού χόνδρου

Ποια συμπτώματα προκαλεί η χονδροπάθεια;

Ανάλογα με την έκταση της φθοράς, ο ασθενής μπορεί να παραπονεθεί για:

• Πόνο στο γόνατο, που εντοπίζεται γύρω από την επιγονατίδα. Μερικές φορές, ο πόνος μπορεί να αντανακλά και σε περιοχές γύρω από το γόνατο, όπως ο μηρός. Συνήθως, ο πόνος γίνεται εντονότερος κατά την κίνηση, όπως στο ανέβασμα ή κατέβασμα σκάλας, και στις δραστηριότητες που περιλαμβάνουν κάμψη του γόνατος.
• Πρήξιμο.
• Αίσθημα καύσου σε συνδυασμό με δυσκολία στην κίνηση.
• Αίσθηση κριγμού ή αίσθηση «τριβής» ανάμεσα στις επιφάνειες του χόνδρου.
• Θόρυβος κατά την κίνηση, σαν «τρίξιμο» .

Πως διαγιγνώσκεται;

Στη διάγνωση μεγάλη σημασία έχει η σωστή κλινική εξέταση από το Ορθοπεδικό που ειδικεύεται στις παθήσεις του γόνατος. Οι απεικονιστικές εξετάσεις παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διάγνωση της χονδροπάθειας. Συγκεκριμένα, οι απλές ακτινογραφίες βοηθούν στην αναγνώριση ανατομικών ανωμαλιών του γόνατος, ενώ η μαγνητική τομογραφία απεικονίζει τον αρθρικό χόνδρο, αλλά και όλα τα άλλα ανατομικά στοιχεία του γόνατος που μπορεί να συμμετέχουν στην χονδροπάθεια, όπως οι μηνίσκοι.

Πως αντιμετωπίζεται η χονδροπάθεια συντηρητικά;

Μετά από τη διάγνωσή της και συνυπολογίζοντας την έκταση της βλάβης που έχει υποστεί η άρθρωση του γόνατος, ο Ορθοπεδικός Χειρουργός θα αποφασίσει και ποια θεραπευτική προσέγγιση είναι η ιδανική για τον ασθενή.

Οι ελαφρές μορφές χονδροπάθειας συνήθως αυτοθεραπεύονται μέσα σε 1 μήνα. Οι ασθενείς με ήπια χονδροπάθεια αντιμετωπίζονται με:

• αδυνάτισμα αν είναι παχύσαρκοι
• εφαρμογή ελαστικής κάλτσας επιγονατίδας με οπή
• ανάπαυση
• αποχή από δραστηριότητες που επιβαρύνουν τα γόνατα, κυρίως σε σκάλες
• διακοπή εντατικής άθλησης
• διόρθωση τρόπου άθλησης (π.χ. κατάλληλος εξοπλισμός, διόρθωση στάσης στο ποδήλατο κλπ)

Επιπλέον, ο Ορθοπεδικός συνήθως προτείνει ειδικές ασκήσεις αποθεραπείας, χωρίς μεγάλη κάμψη του γόνατος (μέχρι 30 μοίρες). Ειδικότερα, με τις κατάλληλες ασκήσεις ενδυνάμωσης, οι μυς γύρω από το γόνατο ενισχύονται και σταθεροποιούν την άρθρωση. Επίσης, ο Ορθοπεδικός συνταγογραφεί αντιφλεγμονώδη φάρμακα για τον πόνο και σκευάσματα χονδροπροστασίας που περιέχουν γλυκοζαμίνη, χονδροϊτίνη και υδρολυμένο κολλαγόνο.

Σε ενδιάμεσες μορφές χονδροπάθειας, εκτός των ανωτέρω θεραπευτικών σχημάτων, ο Ορθοπεδικός προτείνει και ενδοαρθρικές εγχύσεις σκευασμάτων υαλουρονικού οξέος και αιμοπεταλίων (PRP). Το υαλουρονικό οξύ σε συνδυασμό μάλιστα με το PRP φαίνεται να αναστέλλει τις βλάβες ή να επιβραδύνει την εξέλιξή τους,  αλλά παράλληλα, διευκολύνει την επούλωση στις ήδη προϋπάρχουσες.

Πότε είναι απαραίτητη η χειρουργική αντιμετώπιση;

Σε βαριές περιπτώσεις ο Ορθοπεδικός πρέπει να συστήσει πιο δραστικές θεραπείες, όχι μόνο γιατί ο ασθενής πονάει, αλλά και γιατί σταδιακά θα οδηγηθεί σε ανάπτυξη οστεοαρθρίτιδας. Τα άτομα αυτά χρειάζονται συνήθως αρθροσκοπική και σπάνια ανοικτή χειρουργική επέμβαση. Ανάλογα με το περιστατικό, ο Χειρουργός Ορθοπεδικός θα καθορίσει ποιες τεχνικές πρέπει να εφαρμόσει για να αποκαταστήσει πλήρως την άρθρωση. Συγκεκριμένα, η αποκατάσταση μπορεί να γίνει με τρυπανισμούς ή τεχνική μικροκαταγμάτων για αναγέννηση του χόνδρου. Επίσης, μπορεί να κριθεί απαραίτητος ο  καθαρισμός τυχόν μηνισκικών και χόνδρινων ανωμαλιών. Σε άλλα περιστατικά απαιτείται η διενέργεια επέμβασης για τη διόρθωση της παθολογικής θέσης της επιγονατίδας. Τέλος, σε πιο σοβαρές χόνδρινες βλάβες εφαρμόζονται τεχνικές μεταμόσχευσης χονδροκυττάρων ή μεταφοράς οστεοχόνδρινων τεμαχίων από υγιείς δότριες περιοχές του γόνατος.

Τέλος, ο Ορθοπεδικός ενδέχεται να προτείνει τροποποίηση της άθλησης του ασθενούς. Ειδικότερα, αντί για βλαπτικά αθλήματα όπως το μπάσκετ,  το ποδόσφαιρο, το άλμα μετ’ εμποδίων, η ορειβασία σε κλίση, το τρέξιμο στην άμμο, κλπ. να ασχοληθεί με αθλήματα που ωφελούν, όπως:

• βάδισμα σε ομαλό έδαφος,
• ελαφρό τρέξιμο,
• κολύμβηση,
• σουηδική γυμναστική,
• aerobic,
• ποδήλατο με ψηλή σέλα, και πολλά άλλα

Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι το είδος της διατροφής δεν έχει σχέση με την xονδροπάθεια (π.χ. γαλακτοκομικά, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία). Επομένως, δεν απαιτείται ειδική δίαιτα, εκτός αν υπάρχει αυξημένο ουρικό οξύ ή παχυσαρκία.

Λίγα λόγια για τον Ορθοπεδικό Χειρουργό Ιωάννη Τριανταφυλλόπουλο

Ο Ορθοπεδικός Χειρουργός κος Ιωάννης Τριανταφυλλόπουλος, Διευθυντής της Ε’ Ορθοπεδικής Κλινικής του Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ, διαθέτει εκτενή εμπειρία και εξειδίκευση στις παθήσεις του αρθρικού χόνδρου, όπως τη χονδροπάθεια επιγονατίδας, και είναι σε θέση να προσφέρει σύγχρονες και εξατομικευμένες θεραπείες που συνδυάζουν συντηρητικές μεθόδους και, όπου απαιτείται, αρθροσκοπικές ή άλλες χειρουργικές επεμβάσεις.

Με κύρια μέριμνα τη μείωση του πόνου και την πλήρη αποκατάσταση της λειτουργικότητας της άρθρωσης του γόνατος, μπορεί να αξιολογήσει σωστά την κατάσταση του γόνατός σας και να σχεδιάσει το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο για την περίπτωσή σας.

Εάν αντιμετωπίζετε πόνο στο γόνατο ή άλλα συμπτώματα που μπορεί να σχετίζονται με τη χονδροπάθεια, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας για να κλείσετε το ραντεβού σας.