Ρήξη Χιαστών / Χιαστού Συνδέσμου: Συμπτώματα & Εγχείρηση

Τι είναι η ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου;

Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού είναι πολύ συχνή κάκωση στους αθλητές και προκαλείται μετά από βίαιη ή ξαφνική στροφική κίνηση ή πλάγια πλήξη του γόνατος.

Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος βρίσκεται στο κέντρο της άρθρωσης του γόνατος. Συνδέει τον μηρό με την κνήμη και σταθεροποιεί το γόνατο κατά τη διάρκεια της κάμψης, έκτασης αλλά και στροφής του γόνατος. Η σημαντικότερη λειτουργία του είναι η συγκράτηση της κνήμης ώστε να μην παρεκτοπισθεί προς τα πρόσω σε σχέση με τον μηρό κατά τη διάρκεια της κίνησης του γόνατος. Κατά τον τραυματισμό του πρόσθιου χιαστού ακούγεται ένα «κρακ», ενώ έπειτα το γόνατο πονάει, πρήζεται και είναι ασταθές.

Πώς γίνεται η διάγνωση της ρήξης πρόσθιου χιαστού συνδέσμου;

Μόλις ο ασθενής αντιληφθεί ότι έχει υποστεί ρήξη, είναι σημαντικό να απευθυνθεί άμεσα σε έναν Ορθοπεδικό για τη διάγνωση και την κατάλληλη θεραπεία. Κατά την επίσκεψη, ο Ορθοπεδικός θα καταγράψει το ιατρικό ιστορικό του ασθενή και προβεί σε φυσική εξέταση του ασθενή. Επιπλέον, ο ασθενής θα υποβληθεί σε μαγνητική τομογραφία, η οποία θα φανερώσει την έκταση της ρήξης, καθώς και άλλες κακώσεις που μπορεί να έχει υποστεί το γόνατο. Κατά την κλινική εξέταση, ο Ορθοπεδικός πρέπει να λαμβάνει υπόψιν του:

Την παλαιότητα του τραυματισμού
Τον βαθμό της αστάθειας του γόνατος
Την ηλικία του ασθενούς
Το επίπεδο των δραστηριοτήτων του ασθενούς
Τις προσδοκίες του ασθενούς για επιστροφή σε άθληση
Τυχόν συνυπάρχουσες κακώσεις, όπως ρήξη μηνίσκου

Με βάση αυτά τα κριτήρια αποφασίζει – και πάντα σε διάλογο με τον ασθενή – για το είδος της θεραπευτικής αντιμετώπισης. Η θεραπεία της ρήξης του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου μπορεί να είναι:

Μη Χειρουργική – Συντηρητική αποκατάσταση
Χειρουργική –Αρθροσκοπική αποκατάσταση

Ρήξη χιαστού: Συντηρητική αποκατάσταση

Ο ασθενής θα ακολουθήσει συγκεκριμένο πρόγραμμα αποθεραπείας που στόχο έχει τη μυϊκή ενδυνάμωση, την ισορροπία και ιδιοδεκτικότητα και τελικά την σταδιακή επιστροφή του ασθενούς στις πριν τον τραυματισμό δραστηριότητες. Το πρόγραμμα αυτό σχεδιάζεται από τον Ορθοπεδικό και εκτελείται σε συνεργασία με εξειδικευμένους στις αθλητικές κακώσεις Φυσικοθεραπευτές.

Ρήξη χιαστού: Αρθροσκοπική αποκατάσταση All Inside

Η αρθροσκοπική αποκατάσταση All Inside επιλέγεται σε νέα άτομα και αθλητές καθώς και σε άτομα μέσης ηλικίας με αυξημένες δραστηριότητες.

Απαιτείται μια διανυκτέρευση στο νοσοκομείο. Την ημέρα της εισαγωγής ο ασθενής υποβάλλεται σε προεγχειρητικό και αναισθησιολογικό έλεγχο και στη συνέχεια οδηγείται στο χειρουργείο. Παραμένει ένα βράδυ στο νοσοκομείο ώστε να λάβει κατάλληλη αναλγητική, αντιπηκτική και αντιβιοτική αγωγή και την επόμενη μέρα εξέρχεται με οδηγίες αποθεραπείας.

Μετά τη λήψη του μοσχεύματος πραγματοποιείται αρθροσκόπηση του γόνατος. Πραγματοποιείται έλεγχος για συνυπάρχουσες βλάβες (μηνίσκοι και αρθρικοί χόνδροι). Ακολουθεί η δημιουργία των τούνελ στον μηρό και την κνήμη μέσα στα οποία θα καθηλωθεί το ειδικά διαμορφωμένο μόσχευμα του προσθίου χιαστού συνδέσμου. Στο μηρό ακολουθείται είτε η τεχνική της έσω πόρτας (medial portal) είτε η τεχνική δια του κνημιαίου τούνελ (transtibial). Η επιλογή εξαρτάται από την κρίση του χειρουργού την ώρα της επέμβασης και πάντα με κριτήριο του ποια τεχνική δίνει τον καλύτερο δυνατό προσανατολισμό και καθιστά δυνατή την τοποθέτηση του μοσχεύματος στην ανατομική του θέση. Επίσης, ανάλογα με το μέγεθος του γόνατος ακολουθείται είτε η τεχνική ενός τούνελ στο μηρό (single bundle) είτε η τεχνική των διπλών τούνελ (double bundle) για τον μηρό και την κνήμη.

Στη συνέχεια εισάγεται το μόσχευμα στα τούνελ και έτσι αναπαράγεται ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος. Το μόσχευμα καθηλώνεται στη θέση του με ειδικά συστήματα καθήλωσης, όπως:

κοχλίες
μεταλλικούς ή απορροφήσιμους (interference screws)
κρεμάμενα συστήματα (Buttons).

Τι μόσχευμα χρησιμοποιείται;

Το μόσχευμα που χρησιμοποιείται για την αποκατάσταση του πρόσθιου χιαστού προέρχεται από το σώμα του ίδιου του ασθενή (αυτομόσχευμα) και, κατά συνέπεια, είναι ελεύθερο από οποιαδήποτε ανοσολογική αντίδραση. Επιπλέον, το αυτομόσχευμα εξασφαλίζει την ταχύτερη και καλύτερη ενσωμάτωσή του στην περιοχή που θα τοποθετηθεί. Η επιλογή του κατάλληλου αυτομοσχεύματος αποφασίζεται από τον θεράποντα και πάντα με ενημέρωση του ασθενούς. Δεν είναι στην πάγια τακτική του θεράποντος η χρήση συνθετικών μοσχευμάτων ή αλλομοσχευμάτων (πτωματικών) παρά μόνο σε εξαιρετικά ιδιαίτερες και σύνθετες αποκαταστάσεις γονάτων με πολλαπλές κακώσεις.
Πρώτη επιλογή αποτελεί ο επιγονατιδικός τένοντας που λαμβάνεται από την πρόσθια επιφάνεια του γόνατος. Εναλλακτική επιλογή αποτελεί το μόσχευμα των οπίσθιων μηριαίων – καμπτήρων του γόνατος (hamstrings).

Το μόσχευμα του επιγονατιδικού τένοντα σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία αλλά και με βάση την χειρουργική εμπειρία του θεράποντος, αποτελεί το πλέον ισχυρό μόσχευμα. Ειδικότερα, έχει τα μικρότερα ποσοστά αποτυχίας ή εμφάνισης νέα ρήξης αλλά και τα μικρότερα ποσοστά μετεγχειρητικής μόλυνσης. Πολλοί συνάδελφοι αποφεύγουν τη χρήση του επιγονατιδικού τένοντα γιατί τόσο η λήψη του συγκεκριμένου μοσχεύματος όσο και η τοποθέτησή του παρουσιάζουν τεχνικές δυσκολίες και απαιτούν ιδιαίτερη εμπειρία και χειρουργική ικανότητα. Ωστόσο, το αποτέλεσμα πραγματικά ανταμείβει τόσο τον χειρουργό όσο και τον ασθενή!

Ρήξη χιαστού: Χρήση Αυτόλογων Αυξητικών Παραγόντων (PRP -Platelet Rich Plasma ή PRGF -Plasma Rich in Growth Factors)

Πολύς λόγος γίνεται παγκοσμίως για την χρήση αυξητικών παραγόντων με έγχυσή τους μέσα στο γόνατο στο τέλος της επέμβασης. Οι παράγοντες αυτοί θεωρείται βιβλιογραφικά ότι βελτιώνουν την ενσωμάτωση και την τελική αντοχή του μοσχεύματος. Απομονώνονται με ειδική μέθοδο φυγοκέντρησης από το περιφερικό αίμα του ασθενούς που λαμβάνεται κατά τη διάρκεια του χειρουργείου. Η θέση του θεράποντος είναι ότι δεν βοηθούν στην πραγματικότητα και δεν εξασφαλίζουν αυτά που οι εταιρίες υπόσχονται.

Οι αυξητικοί παράγοντες απομονώνονται από τα αιμοπετάλια του αίματος και στη συνέχεια εγχύονται στην περιοχή της βλάβης. Ο στόχος είναι να ενισχύσουν την επούλωση και ανάπλαση των ιστών. Στην πραγματικότητα όμως, μακριά από το φυσικό τους περιβάλλον, παρουσιάζουν ελάχιστο χρόνο ζωής ολίγων δευτερολέπτων. Επομένως, δεν εξασφαλίζουν συνεχή δράση και λειτουργία στην περιοχή που εγχύονται.

Η βιομηχανία της ιατρικής τεχνολογίας προσπαθεί να βρει τρόπους ώστε οι αυξητικοί παράγοντες να παραμένουν ενεργείς στην περιοχή που εγχύονται ή να εκκρίνονται συνεχώς από γονιδιακά τροποποιημένα κύτταρα. Μερικές από τις πρακτικές είναι:

Η δημιουργία ειδικών στρωμάτων-ικριωμάτων τοποθέτησής τους.
Η χρήση γονιδιακής θεραπείας.
η χρήση μεσεγχυματικών κυττάρων.

Προς το παρόν κάτι τέτοιο φαίνεται ότι είναι εφικτό σε πειραματικές μελέτες, αλλά δεν είναι εφαρμόσιμο σε κλινικές μελέτες.

Γιατί να επιλέξω τον Ορθοπεδικό Χειρουργό κο Ιωάννη Τριανταφυλλόπουλο;

Ο Ορθοπεδικός Χειρουργός κος Ιωάννης Τριανταφυλλόπουλος είναι Διευθυντής της Ε’ ορθοπεδικής Κλινικής του ιδιωτικού Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ. Διαθέτει εμπειρία και εξειδίκευση στην αντιμετώπιση αθλητικών κακώσεων, όπως η ρήξη χιαστού, ενώ έχει εφαρμόσει σύγχρονες και ελάχιστες επεμβατικές τεχνικές αποκατάστασης του γόνατος. Επιπλέον, ως Επίκουρος Καθηγητής Ορθοπαιδικής στο Εργαστήριο Έρευνας Παθήσεων του Μυοσκελετικού Συστήματος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών έχει ιδιαίτερες γνώσεις αλλά και εμπειρία σε πειραματικές και κλινικές μελέτες, γεγονός που δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στις απόψεις του σχετικά με τη χρήση αυξητικών παραγόντων, μεσεγχυματικών κυττάρων και βλαστοκυττάρων στην επούλωση και αναγέννηση των ιστών.

Εάν εμφανίζεται συμπτώματα ρήξης χιαστού, επικοινωνήστε μαζί μας για εξατομικευμένη διάγνωση και θεραπεία.