Οστεοτομία Γόνατος (Γόνατος, Κνήμης & Μηρού)

Η οστεοτομία αποτελεί μια υπέροχη χειρουργική επέμβαση για την οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, αλλά και για παραμορφώσεις των κάτω άκρων.

Σε πολλές περιπτώσεις η αρθρίτιδα ενός γόνατος δεν είναι γενικευμένη, αλλά περιορισμένη σε ένα από τα δύο κύρια «διαμερίσματα» της άρθρωσης: είτε στο έσω διαμέρισμα είτε στο έξω. Σε αυτές τις περιπτώσεις μια απλή αρθροσκοπική επέμβαση δεν δίνει την επιθυμητή λύση, ενώ η αρθροπλαστική γόνατος κρίνεται υπερβολική!

Εφόσον πληρούνται συγκεκριμένα κριτήρια, ο ιατρός θα προτείνει στον ασθενή την ενδιάμεση εξαιρετική λύση της οστεοτομίας. Επίσης, η οστεοτομία αποτελεί λύση επιλογής σε ασθενείς με εκ γενετής ή μετατραυματικές παραμορφώσεις των κάτω άκρων (ραιβογονία, βλαισογονία, δυσκαμψία) αλλά και σε περιπτώσεις διαταραχής της λειτουργίας της επιγονατίδας.

Τι είναι η οστεοτομία;

Κατά τη διάρκεια της οστεοτομίας, ο χειρουργός αλλάζει την κατεύθυνση του άξονα της άρθρωσης, πραγματοποιώντας την ανάλογη τομή στα οστά. Με αυτή την τεχνική αποφορτίζεται το διαμέρισμα του γόνατος που πάσχει και φορτίζεται λίγο περισσότερο το υγιές διαμέρισμα. Στόχος της οστεοτομίας επομένως, είναι να μειωθεί η πίεση στα μέρη που έχουν υποστεί φθορά και προκαλούν πόνο και να μετατοπιστεί στα υγιή τμήματα.

Ο ασθενής θα παραμείνει ελεύθερος συμπτωμάτων για πολλά χρόνια. Έτσι, αποφεύγει να μπει νωρίς στη διαδικασία μια ολικής αρθροπλαστικής του γόνατος που θα του προκαλούσε περιορισμούς, αλλά και πάντα τον φόβο μια χαλάρωσης και μιας αναθεώρησής της (αντικατάσταση) σε πρώιμη ηλικία.

 

Ποια είναι τα κριτήρια που θα οδηγήσουν σε μια οστεοτομία γόνατος;

Τα κριτήρια που θα οδηγήσουν τον Ορθοπεδικό στην απόφαση για οστεοτομία γόνατος είναι:

1. Σχετικά νέοι και μέσης ηλικίας (<65 έτη) δραστήριοι ασθενείς, όπου μια ολική αρθροπλαστική θα αποτύγχανε («χαλάρωνε») νωρίς λόγω της πιθανότητας πρώιμης φθοράς της από τις καθημερινές και αθλητικές δραστηριότητες.
2. Ασθενείς με αρθρίτιδα σε ένα μόνο μέρος του γόνατος.
3. Ασθενείς με διαταραχές της ανατομίας των κάτω άκρων είτε συγγενούς αιτιολογίας (εκ γενετής) είτε επίκτητης αιτιολογίας (μετατραυματικές).
4. Ασθενείς με χρόνια συνδεσμική ανεπάρκεια του Πρόσθιου ή Οπίσθιου Χιαστού ή της Οπίσθιας – Έξω Γωνίας του γόνατος.
5. Υγιείς βιολογικά ασθενείς με καλό κυκλοφορικό (αγγειακό) σύστημα.
6. Μη παχύσαρκοι ασθενείς (<120kg).
7. Ασθενείς με συνεχές άλγος στο ένα «διαμέρισμα» του γόνατος κατά τις καθημερινές δραστηριότητες.
8. Ασθενείς που θα συμμορφωθούν και θα κατανοήσουν το πρόγραμμα μετεγχειρητικής αποθεραπείας.

 

Τι περιλαμβάνει ο προεγχειρητικός έλεγχος;

Πριν αποφασιστεί η επέμβαση της οστεοτομίας ο χειρουργός θα παραγγείλει:

1. Ειδικές ακτινογραφίες φόρτισης των κάτω άκρων.
2. Μαγνητική τομογραφία του γόνατος.
3. Αξονική τομογραφία σε ειδικές περιπτώσεις μετατραυματικής αρθρίτιδας.
4. Μετρήσεις σε ηλεκτρονικό υπολογιστή και με ειδικό λογισμικό σύστημα των αξόνων (μηχανικών και ανατομικών) των κάτω άκρων του ασθενούς.

 

Πως πραγματοποιείται η οστεοτομία του γόνατος;

Συνήθως προηγείται μια αρθροσκόπηση γόνατος κατά την διάρκεια του ίδιου χειρουργείου και πριν την τελική οστεοτομία.  Με τον τρόπο αυτό ελέγχεται η βαρύτητα της βλάβης του χόνδρου και αντιμετωπίζονται παθολογικές αλλοιώσεις:

• των μηνίσκων (μηνισκεκτομή)
• του πρόσθιου χιαστού
•  του αρθρικού χόνδρου (μικροκατάγματα).

Η οστεοτομία μπορεί να εφαρμοστεί:

1. στο μηρό, κεντρικότερα του γόνατος
2. στην κνήμη, περιφερικότερα του γόνατος
3. ταυτόχρονα και στα δύο οστά (σε κάποιες περιπτώσεις ).

Μετά την εκτέλεση της τομής του οστού (οστεοτομία), η νέα θέση του οστού διατηρείται με την τοποθέτηση ειδικά σχεδιασμένων υλικών οστεοσύνθεσης (πλάκα και κοχλίες οστεοτομίας).

 

Τι πρέπει να γνωρίζει ο ασθενής για την οστεοτομία γόνατος;

Η καλή φυσική κατάσταση συμβάλλει στο επιτυχές αποτέλεσμα. Γι’ αυτό, συνιστάται:

1. απώλεια σωματικού βάρους 
2. διατήρηση της ελαστικότητα και της δύναμης των μυών της άρθρωσης με κατάλληλες ασκήσεις.

Για την καλή λειτουργία του γόνατος μετά την επέμβαση, ο ασθενής πρέπει να ξεκινήσει φυσικοθεραπεία. Ειδικότερα δημιουργείται ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα ασκήσεων που στοχεύουν στην αποκατάσταση της κινητικότητας της άρθρωσης.

Το χρονικό διάστημα για την έναρξη αυτών των ασκήσεων είναι διαφορετικό για κάθε ασθενή. Θα εξαρτηθεί από τη μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε και τη διάρκεια σταθεροποίησης του οστού.

Την ίδια ημέρα του χειρουργείου ο ασθενής σηκώνεται και περπατάει με τη βοήθεια βακτηριών. Ανάλογα με τη μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε, ο χειρουργός μπορεί να συστήσει στον ασθενή να μη στηρίζεται στο πόδι του μέχρι να πωρωθεί τελείως το οστό. Η διαδικασία αυτή διαρκεί κατά μέσο όρο 6 εβδομάδες.

Ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι μετά από 1-2 ημέρες περίπου και ακολουθεί πρόγραμμα φυσιοθεραπείας βάσει γραπτών οδηγιών του χειρουργού.

 

Ποια είναι τα αποτελέσματα μιας οστεοτομίας γόνατος;

Το αποτέλεσμα της επέμβασης εξαρτάται από δύο βασικούς παράγοντες. Ο πρώτος παράγοντας είναι οι προεγχειρητικές μετρήσεις των ανατομικών και μηχανικών αξόνων των κάτω άκρων. Αυτές οι μετρήσεις προκύπτουν με τη βοήθεια ειδικού λογισμικού προγράμματος (software) σε ηλεκτρονικό υπολογιστή. Εξίσου σημαντικός παράγοντας είναι η κατάσταση των μυών και των τενόντων, που περιβάλλουν την άρθρωση.

Οι επεμβάσεις οστεοτομίας δεν εμποδίζουν την εξέλιξη της αρθρίτιδας. Την καθυστερούν όμως αρκετά, κατά μέσο όρο για μια 10ετία. Επομένως,  ο ασθενής μπορεί να εκτελεί τις καθημερινές αλλά και αθλητικές του δραστηριότητες χωρίς περιορισμούς.

Στη συνέχεια, και λόγω της εξέλιξη της οστεοαρθρίτιδας σε όλο το γόνατο, υπάρχει πιθανότητα να πραγματοποιηθεί νέα επέμβαση ολικής αρθροπλαστικής του γόνατος. Όμως, ήδη ο ασθενής έχει κερδίσει πολλά χρόνια πριν εφαρμοστεί μια ολική αρθροπλαστική, η οποία θα του περιορίσει μέρος των αθλητικών δραστηριοτήτων, αλλά και γενικά των έντονων καθημερινών καταπονήσεων.

Συμπέρασμα

Η οστεοτομία αποτελεί μια εξαιρετική επιλογή για που αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω της προοδευτικής φθοράς των αρθρώσεων ή της παραμόρφωσης και επιθυμούν  να καθυστερήσουν ή να αποφύγουν την ολική αρθροπλαστική. Με την επαναφορά της σωστής ευθυγράμμισης των οστών, μειώνεται η καταπόνηση στο πάσχον τμήμα της άρθρωσης, προσφέροντας σημαντική ανακούφιση από τον πόνο. Επιπλέον, επιτυγχάνεται η αρμονική λειτουργία του γόνατος, της κνήμης και του μηρού, αποκαθιστώντας το εύρος κίνησης και βελτιώνοντας τη σταθερότητα και την αντοχή της άρθρωσης.

Συμπερασματικά, η επιλογή της κατάλληλης χειρουργικής τεχνικής και η σωστή αποκατάσταση είναι ζωτικής σημασίας για τα μέγιστα αποτελέσματα. Για το λόγο αυτό, η επέμβαση πρέπει να πραγματοποιείται αποκλειστικά από εξειδικευμένο Ορθοπεδικό Χειρουργό με πολυετή εμπειρία στην οστεοτομία κνήμης, μηρού και γόνατος.

Ο Ιωάννης Κ. Τριανταφυλλόπουλος είναι Διευθυντής της Ε’ Ορθοπεδικής Κλινικής του Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ και κορυφαίος Ορθοπεδικός Χειρουργός, με πολυετή εμπειρία στην οστεοτομία γόνατος, δίνοντας λύση σε ασθενείς που αντιμετωπίζουν οστεοαρθρίτιδα ή ανατομικές δυσμορφίες των κάτω άκρων. Συγκεκριμένα, με εκπαίδευση και μετεκπαίδευση σε διακεκριμένα ιδρύματα της Ευρώπης και των ΗΠΑ, εφαρμόζει τις πιο προηγμένες τεχνικές, όπως η ρομποτική χειρουργική.

Αν υποφέρετε από χρόνιο πόνο στο γόνατο και θέλετε μια εξατομικευμένη διάγνωση και θεραπεία, επικοινωνήστε μαζί μας σήμερα.

 

Μετατραυματική παραμόρφωση δεξιού γόνατος σε βλαισότητα.

 

Διόρθωση με διπλή οστεοτομία μηρού και κνήμης.