Κάλοι στα Πόδια: Χειρουργική Αφαίρεση Κάλων Ποδιών

Ο Βλαισός Μεγάλος Δάκτυλος, γνωστή πάθηση των ποδιών με τον όρο “κότσια” αποτελεί συχνό αίτιο επίσκεψης ασθενών στον ορθοπαιδικό.
Πρόκειται για την παραμόρφωση του μεγάλου δακτύλου των ποδιών με τη δημιουργία επώδυνων και αισθητικά άκομψων τύλων (“κάλων”). Η παραμόρφωση του μεγάλου δακτύλου και η γωνίωσή του, προκαλούν περαιτέρω παραμορφώσεις στο πόδι όπως γαμψοδακτυλία (κάμψη των υπολοίπων δακτύλων), πτώση των μεταταρσίων και μεταταρσαλγία (άλγος στις κεφαλές των μεταταρσίων). Πολλές φορές η βλαισοδακτυλία συνυπάρχει με πλατυποδία δηλαδή πτώση της ποδικης καμάρας (ανατρέξτε στο αντίστοιχο κείμενο “Πλατυποδία”) οπότε απαιτέιται συνολικότερη εκτίμηση και ανακατασκευή όλου του άκρου ποδός.

Το αίτιο της βλαισοδακτυλίας (“κότσια”) είναι συνδυασμός πολλών παραγόντων όπως:

  1. Γενετική προδίαθεση (ιστορικό με “κότσια” στην οικογένεια)
  2. Επίκτητες συνήθειες (συχνή χρήση κομψών, στενών και ψηλοτάκουνων υποδημάτων)
  3. Συνοδές παθήσεις (ρευματολογικά νοσήματα)Τα “κότσια” εμφανίζονται 10 φορές συχνότερα στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες. Η μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες οφείλεται στις συνήθειές τους να φορούν στενότερα και ψηλοτάκουνα υποδήματα, στη χαλαρότερη υφή των συνδέσμων τους αλλά και στη μη αποδοχή ακαλαίσθητης εμφάνισης των ποδιών τους.

Σε αρχόμενες και ανώδυνες παραμορφώσεις και κυρίως σε νεαρά άτομα, η συμβουλή μου είναι η αποφυγή διορθωτικών χειρουργικών επεμβάσεων και η χρήση ειδικών ναρθήκων ημέρας ή νυκτός για τη καθυστέρηση της εξέλιξης της παραμόρφωσης.

Σε προχωρημένες, ακαλαίσθητες και επώδυνες μορφές όμως, η αντιμετώπιση είναι πλέον χειρουργική.
Έχουν περιγραφεί και εφαρμόζονται περισσότερες από 100 διαφορετικές τεχνικές χειρουργικής αποκατάστασης για τα “κότσια”! Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, με ιδιαιτερότητες που ο χειρουργός πρέπει να λαμβάνει υπ´όψιν πριν την επέμβαση. Απαιτείται ειδικός προεγχειρητικός ακτινολογικός έλεγχος και σχεδιασμός επι των ακτινογραφιών της νέας θέσης που θα λάβουν τα δάκτυλα. Μετρούνται περισσότερες από 6 γωνίες και περισσότερες από 5 ανατομικές θέσεις για να καταλήξει ο χειρουργός στο σωστό αισθητικό αλλά και λειτουργικό αποτέλεσμα. Λαμβάνεται επίσης υπ´όψιν η βιολογική ηλικία του ασθενούς, το επίπεδο δραστηριοτήτων του, οι συνήθειές του και οι συνοδές παθήσεις του. Επομένως, η χρήση για όλες τις περιπτώσεις μίας ή δύο μόνο τεχνικών αποκατάστασης δεν είναι επιστημονικά ενδεδειγμένη. Ο θεράπων Ορθοπαιδικός οφείλει να γνωρίζει και να εφαρμόζει κατά περίπτωση διαφορετικές τεχνικές για να επιτύχει το επιθυμητό άριστο μετεγχειρητικό αποτέλεσμα.

Ο θεράπων ιατρός πάντα λαμβάνει υπόψιν τις ανάγκες και συνήθεις της ασθενούς ώστε να της εξηγήσει προεγχειρητικά το προσδοκούμενο μετεγχειρητικό αποτέλεσμα.
Οι σύγχρονες τεχνικές και υλικά που χρησιμοποιούνται επιτρέπουν γρήγορη αποκατάσταση και οι ασθενείς κινητοποιούνται με ειδικά υποδήματα αμέσως μετά το χειρουργείο. Στην περίπτωςη που χειρουργείται το ένα πόδι, η ασθενής εξέρχεται από το νοσοκομείο την ίδια ημέρα. Στην περίπτωση που γίνεται ταυτόχρονη επέμβαση και στα δύο πόδια, είναι ασφαλές να παραμένει η ασθενής στο νοσοκομείο για ένα βράδυ. Ακολουθεί μια περίοδος 4-5 εβδομάδων που Η ασθενής επισκέπτεται ανά εβδομάδα τον χειρουργό για αλλαγές των χειρουργικών τομών και αφαίρεση ραμμάτων. Την 5η εβδομάδα πραγματοποιούνται ακτινογραφίες για να διαπιστωθεί η τελική θέση των δακτύλων και η ασθενής λαμβάνει οδηγίες να περπατήσει ελεύθερα.

Με τις σύγχρονες τεχνικές και υλικά οστεοσύνθεσης οι ασθενείς δεν έχουν μετεγχειρητικό άλγος, κινητοπούνται άμεσα ενώ η πιθανότητα υποτροπής της παραμόρφωσης είναι ελάχιστη και εξαρτάται από την ηλικία και τις συνήθειες της ασθενούς. Όσο νέοτερη είναι η ασθενής και όσο περισσότερο φορά στενά και ψηλοτάκουνα υποδήματα τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα υποτροπής. Βέβαια, σπάνια απαιτείται νέα χειρουργική διόρθωση.

Προεγχειρητικός σχεδιασμός στις ακτινογραφίες για να επιλεγούν οι κατάλληλες για τη συγκεκριμένη περίπτωση τεχνικές αποκατάστασης.

Στο σωστό προεγχειρητικό σχεδιασμό μετρούνται λαμβάνονται υπόψιν πολλές ανατομικές παράμετροι ώστε να αποφασιστεί η εφαρμογή της τεχνικής που αρμόζει στον συγκεκριμένο ασθενή.

Άμεση μετεγχειρητική εικόνα σε εντόνως παραμορφωμένα πόδια  που απαιτούσαν εφαρμογή πολλαπλών ταυτόχρονα επεμβάσεων σε όλα τα δάκτυλα.