Εκφύλιση, Ρήξη, Κάκωση Έσω / Έξω Μηνίσκου και Θεραπεία

Τι είναι ο μηνίσκος;

Σε κάθε γόνατο υπάρχουν δύο μηνίσκοι, ο έσω και ο έξω. Ο μηνίσκος αποτελείται από κολλαγόνο ιστό και ο ρόλος του είναι να απορροφά αλλά και να κατανέμει σωστά τα φορτία που ασκούνται στις αρθρικές επιφάνειες του γόνατος. Οι μηνίσκοι έχει σχήμα ημισεληνοειδές, μαλακή σύσταση σαν μαξιλαράκι και είναι τοποθετημένοι στην περιφέρεια των αρθρικών επιφανειών των κονδύλων της κνήμης, τις οποίες κάνουν βαθύτερες βελτιώνοντας την επαφή τους με τους μηριαίους κονδύλους και αυξάνοντας έτσι την σταθερότητα του γόνατος.
Ρήξη ενός μηνίσκου μπορεί να συμβεί μετά από βίαιη στροφική κάκωση (οξεία ρήξη) ή να δημιουργηθεί προοδευτικά μετά από επαναλαμβανόμενους μικροτραυματισμούς (χρόνια εκφυλιστική ρήξη).
Από το είδος, το σημείο και την έκταση μιας ρήξης ενός μηνίσκου θα εξαρτηθεί τόσο το μέγεθος των ενοχλημάτων όσο και το είδος της θεραπευτικής αντιμετώπισης. Δυστυχώς ο μηνίσκος έχει μικρή δυνατότητα αυτοεπούλωσης λόγω της ανεπαρκούς αιμάτωσής του.Συνήθως λοιπόν μια ρήξη μηνίσκου απαιτεί χειρουργική αποκατάσταση.

Πως διαγιγνώσκεται μια ρήξη μηνίσκου;

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν άλγος στην έσω ή έξω επιφάνεια της άρθρωσης, αίσθημα αστάθειας («μου φεύγει το γόνατο») ή και μπλοκάρισμα της κίνησης του γόνατος αν η ρήξη είναι μεγάλη (ρήξη «δίκην λαβής κάδου»).

Η διάγνωση θα βασιστεί στο ιστορικό της κάκωσης και στην κλινική εξέταση από τον ορθοπεδικό. Η επιβεβαίωση της διάγνωσης απαιτεί την εκτέλεση μαγνητικής τομογραφίας η οποία θα φανερώσει και τυχόν συνυπάρχουσες βλάβες του γόνατος (π.χ. ρήξη χιαστού ή χόνδρινες βλάβες).

Πως αντιμετωπίζεται η ρήξη του μηνίσκου;

Η αρθροσκόπηση του γόνατος αποτελεί τη σύγχρονη μέθοδο αποκατάστασης των ρήξεων ενός μηνίσκου. Η τελειοποίηση των αρθροσκοπικών τεχνικών και των αρθροσκοπικών εργαλείων καθιστούν την επέμβαση γρήγορη, ασφαλή και καλά ανεκτή από τον ασθενή. Η αρθροσκόπηση πραγματοποιείται μέσα από δύο πολύ μικρές οπές στο γόνατο, μεγέθους 4-5 χιλιοστών. Στην περίπτωση που αφαιρείται το κατεστραμμένο τμήμα ενός μηνίσκου (μερική μηνισκεκτομή) ο ασθενής φεύγει από το νοσοκομείο την ίδια ημέρα και ακολουθεί ένα πολύ γρήγορο πρόγραμμα αποθεραπείας. Σε περίπτωση συρραφής του ραγέντος τμήματος του μηνίσκου (μηνισκοσυρραφή) ο ασθενής πρέπει να ακολουθήσει ένα πολύ συγκεκριμένο πρόγραμμα αποθεραπείας με οδηγίες του θεράποντος ορθοπεδικού.

Τα αποτελέσματα της αρθροσκοπικής αποκατάστασης της ρήξεως μηνίσκου είναι πάρα πολύ ικανοποιητικά με υψηλά ποσοστά επιτυχίας που οδηγούν τον ασθενή να επιστρέψει στις πριν από τον τραυματισμό καθημερινές και αθλητικές δραστηριότητές του.

Τι γίνεται όμως στις περιπτώσεις που μια μεγάλη ρήξη μηνίσκου δεν είναι δυνατό να συρραφτεί ή ένας ολόκληρος μηνίσκος έχει καταστραφεί;. Πρέπει να μείνει η άρθρωση χωρίς μηνίσκο; Σαφώς όχι, αφού η αφαίρεση μεγάλου τμήματος μηνίσκου και πολύ περισσότερο ολόκληρου του μηνίσκου οδηγεί σταδιακά σε ανάπτυξη αρθρίτιδας. Στην Ελλάδα, ο αριθμός των αρθροσκοπικών μηνισκεκτομών ανέρχεται στις 7.000-8.000 ανά έτος. Καταλαβαίνουμε λοιπόν σε πόσο μεγάλο αριθμό ασθενών που οι πλειοψηφία του είναι νέοι και δραστήριοι μπορεί να αναπτυχθεί πρώιμη οστεοαρθρίτιδα.

Σήμερα, για την πρόληψη της επιπλοκής της οστεοαρθρίτιδας μετά από μηνισκεκτομή, ο κος Ιωάννη Τριανταφυλλόπουλος εφαρμόζει τεχνικές μερικής ή ολικής αντικατάστασης μηνίσκων με τους πλέον εξελιγμένους και πιστοποιημένους τρόπους: (α) τοποθέτηση συνθετικών μηνίσκων, και (β) μεταμόσχευση μηνίσκων με αλλομοσχεύματα.

(α) Τοποθέτηση συνθετικών μηνίσκων.

Στην θέση του κατεστραμμένου τμήματος ή ολόκληρου του μηνίσκου εισάγεται ένα συνθετικό ικρίωμα με βάση το οποίο θα αναπτυχθεί με το χρόνο νέος μηνισκικός ιστός. Η επέμβαση πραγματοποιείται αρθροσκοπικά και ο ασθενής φεύγει από το νοσοκομείο την ίδια ημέρα. Οι περισσότεροι ασθενείς του κου Τριανταφυλλόπουλου έχουν ήδη κλείσει 5 έτη παρακολούθησης με ικανοποιητικά αποτελέσματα. Οι συνθετικοί αυτοί μηνίσκοι είναι πορώδεις, προοδευτικά απορροφήσιμοι, με σχήμα που μιμείται αυτό του φυσιολογικού μηνίσκου. Παρουσιάζουν ικανή μηχανική αντοχή στα πρώιμα στάδια εμφύτευσης, διαμορφώνονται σε μέγεθος ίσο με αυτό που αφαιρέθηκε και βοηθούν την αναγέννηση του μηνίσκου με ιδιότητες ίδιες με τον φυσιολογικό. (Εικόνα 3)

(β) Μεταμόσχευση αλλομοσχεύματος μηνίσκου.

Ο κος Τριανταφυλλόπουλος πραγματοποιεί πρωτοποριακές αρθροσκοπικές επεμβάσεις μεταμόσχευσης αλλομοσχευμάτων ολόκληρων μηνίσκων. Οι μηνίσκοι προέρχονται από ιστικές τράπεζες μοσχευμάτων των ΗΠΑ ή της Ευρώπης και πληρούν όλους του κανόνες ασφαλείας για την αποφυγή μετάδοσης νοσημάτων. Τα αλλομοσχεύματα μηνίσκων επιλέγονται ώστε να ταιριάζουν απόλυτα στην ανατομία του γόνατος. Στο Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ ήδη έχουν πραγματοποιηθεί μεταμοσχεύσεις ολόκληρων από τον κο Τριανταφυλλόπουλο με ενθαρρυντικά άμεσα αποτελέσματα ενώ αναμένονται τα μακροχρόνια αποτελέσματα όσον αφορά την ποιότητα ζωής και την αναστολή της εξέλιξης της αρθρίτιδας. (Εικόνα 4)

Εικόνα 1. Αρθροσκοπική τεχνική και αρθροσκοπική εικόνα ενός φυσιολογικού μηνίσκου (μέση) και ενός μηνίσκου με ρήξη (δεξιά)

                 

Εικόνα 2. Αρθροσκοπική τεχνική συρραφής μηνίσκου

54

Εικόνα 3. Συνθετικός μηνίσκος που διαμορφώνεται ώστε να έχει απόλυτη ανατομική εφαρμογή στη θέση του κατεστραμμένου.

6

Εικόνα 4. Αλλομόσχευμα μηνίσκου που παραγγέλνεται σε Τράπεζα Ιστικών Μοσχευμάτων και τοποθετείται στη θέση ενός πλήρως κατεστραμμένου μηνίσκου.

7